Aylarrrr, yıllarrr önceydi… Çat kapı arkadaş ziyaretleri yapılır, eş-dost evlerde oturulur, atlanıp arabaya şehir değiştirilir, mesai saatleri iş akışıyla orantılanır, evlere ise koşulsuz-şartsız girilir çıkılırdı. Tabii ki bunların hepsi Covid19 hayatımıza girmeden önceydi.
Canlılar yaşamlarına başladıkları coğrafyaya uygun biyolojik ve fiziksel özelliklerde yaratılmışlardır. Ancak bulundukları ortamla sürekli etkileşim içindedirler. Varlıklarını en ideal şekilde sürdürebilmek adına zamanla değişime uğrayabilmektedirler. Hem davranışları hem hayati fonksiyonları bu değişimden nasibini almaktadır.
Canlılarda kalıcı olan değişimler mutasyon, kalıtsal olmayan değişimler ise modifikasyon olarak adlandırılmaktadır. Örneğin güneş ışınlarına maruz kalındığında vücudu ışınların kalıcı hasarlarından korumak üzere geçici olarak ten rengi bronzlaşmaktadır. Bu değişim modifikasyon olarak adlandırılmakta ve şartlar normale döndüğünde özellikler geri kazanılmaktadır. Sporla ilgilenen insanların kaslı yapıda olması da modifikasyona örnek olarak verilebilmektedir.
Mutasyon hücrelerin kimyasal madde, çeşitli radyoaktif dalgalar, sıcaklık altında genetik yapıyı oluşturan DNA ve RNA moleküllerindeki kalıtsal değişimler sonucu oluşabilmektedir. Gen yapısında oluşan bu değişikliklere örnek olarak kanser, down sendromu gibi oluşumlar verilebilmektedir.
Mutasyona (genetik yapıda değişim) uğramış hücreye mutant adı verilmektedir. Kaynağı net şekilde ispatlanamayan ancak Wuhan’dan yayıldığı ifade edilen Covid19 virüsü insanlara bulaşarak Dünya’nın birçok bölgesine ulaşma fırsatı bulmuştur. Her bölge şartlarının farklı olduğu düşünülürse virüs canlılığını sürdürebilmek adına değişime zorunlu kalabilmektedir. Kısaca ailemizin virüsü (Covid19!) taşındığı bölgede yerleşik hayata geçmek üzere genetik değişimi geçirmesi gerekmektedir. Bu gen değişimleri öngörülemez boyutta olduğundan tanımlama ve etkileri konusunda bilim dünyası büyük belirsizlikler yaşamaktadır.
Gelişim ve teşhis yerine göre İngiltere, Güney Afrika, New York, Brezilya mutantları oluşmuş, hatta ülkemizi ziyarete de gelmiştir. Ne yapacağı da hepimizce merak konusu olmuştur.
İnsan düşünmeden edemiyor tabii: Hemşehrim yolculuk nereye…?